වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

Fear of the Visual? Power of ‘Writing’ in Anthropology and the Eclipse of Photography

… ethnographic enquiries came to depend upon words, words and words, during the period that anthropology was maturing as a science – Margaret Mead in ‘Visual Anthropology in a Discipline of Words,’ 1995. Paradoxically, while social researchers encounter images constantly, not merely in their own daily lives but as part of the texture of life of those they work with, they sometimes seem at a loss when it comes to incorporating images into their professional…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

සිංහල භාෂා සාහිත්‍ය විෂයක විචාර සංකථන: නිර්මාණකරණය හා විචාරය

~ සරත් විජේසූරිය, සිංහල අධ්‍යයනාංශය, කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලය කොළඹ විශ්ව විද්‍යාල‍යේ  සිංහල අංශය මගින් සංවිධානය කරන 2022  වාර්ෂික පර්යේෂණ සැසියට අදාළ කරගෙන තිබෙන විෂය ක්ෂේත්‍ර සතරින් එකක් වන ‘සාහිත්‍ය නිර්මාණය හා විචාරය’ යන්න පදනම් කරගෙනයි මා මේ දේශනය පැවැත්වීමට අදහස් කළේ. සෑහෙන කාලයක සිට නිර්මාණකරණයේ ද, ඊට සමාන කාලයක් තිස්සේ සාහිත්‍ය විචාරයේ ද නිරතව සිටින කෙනකු ලෙස මගේ අදහස් කීපයක් ඉදිරිපත් කරන්නයි මං කල්පනා කරන්නේ. නිර්මාණකරුවා සහ විචාරකයා අතර ‘සාධනීය හා යහපත්’ සම්බන්ධතාවක් නැති බැවින් නිර්මාණය…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

‘ඊනියා’ නිර්පාක්ෂික අරගලකරුවෝ සහ අවසාන නොවූ විප්ලවය

~ අනුෂ්කා කහඳගමගේ, ඔටාගෝ විශ්වවිද්‍යාලය 2022 ජූලි 26 දින ප්‍රතිවාද වෙබ් අඩවියේ පළවූ ‘රනිල ශාකයේ ශාපය’ නමැති ලිපිය කියවීමෙන් පසු මෙම කෙටි සටහන තබමි. එම ලියුම් කරුවා (හෝ ලියුම් කරුවන්) සඳහන් කරන ආකාරයට, 2022 ජූලි 9 වනදා අතිමහත් බලයක් සහිත විධායක ජනාධිපතිවරයා මහජන නැගිටීමක් හරහා බලයෙන් නෙරපා හැරීම විප්ලවයක් නම්, ඊට ප්‍රතිපක්ෂව බලහත්කාරයෙන් බලයට පත්වූ නව ජනාධිපතිවරයා ඉතාම කෘර ලෙස ගෝල්ෆේස් අරගල බිමට එල්ලකළ ප්‍රහාරය ‘ප්‍රතිවිප්ලවයකි.’ ලිපියේ සාරාංශය වන්නේ, එසේ දියත්කළ ‘ප්‍රති-විප්ලවයත්’ ඒ හේතුවෙන් ‘විප්ලවයේ/අරගලයේ’…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

‘වික්‍රමසිංහ ආකෘතිය’ සහ ශ්‍රී ලංකාවේ නව දේශපාලනික විකෘතිතා

~ සචිනි ගීතාංජලී, දේශපාලන විද්‍යා හා රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති අධ්‍යයනාංශය, කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලය මේ මොහොතේ ශ්‍රී ලංකාවේ ඇති වී තිබෙන්නේ දේශපාලන විපරිවර්තනයක් හෝ නව අවස්ථාවක් යනුවෙන් දේශපාලනික විග්‍රහයක යෙදෙන්නේ නම්, එය මෑත දශකයේ වඩාත් ජනප්‍රියම හාස්‍යයෝත්පාදන විශ්ලේෂණය ලෙස හැදින්වීම තර්කානුකූලය. මන්ද යත්, පසුගිය දින කිහිපයේ සිට ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනික ජවනිකාව වෙනස් මුහුණුවරකින් සමාජය හමුවේ තිරගත වෙමින් පැවතිය ද එය දේශපාලනික වෙනසක් හෝ විපරිවර්තනයක් වෙනුවෙන් ගොඩ නැගෙන්නක් නොව, දේශපාලනික විකෘතිතා (political distortions) පිළිඹිඹු වන අවස්ථාවක් වශයෙන් අරුත් ගැන්වීම…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

මහජන නැගීසිටීම ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට අභියෝගයක් වේද?

~ අරුණි සමරකෝන්, රුහුණ විශ්වවිද්‍යාලය ශ්‍රී ලංකා විධායක අවකාශය තුළට, මහජනයා දේශපාලන බලවේගයක් ලෙසින් ඍජුවම ප්‍රවේශ වීම සංකේතාත්මකව සනිටුහන් කරනු ලැබුවේ ජුලි 09 වැනි දින, ජනාධිපති  ලේකම් කාර්යාලය සහ කොටුව ජානාධිපති මන්දිරය මහජනයා විසින් අත්පත් කරගැනීමෙනි. මෙම මහජන නැගී සිටීම, දාමරික පාලනයක් (mobocracy)  හෝ ත්‍රස්තවාදී නැගීසිටීමක් ලෙස ශ්‍රී ලංකා ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීන් විසින් නම් කිරීම සමාජ මාධ්‍යයෙහි දැක ගත හැකිවිය. මෙම ලිපිය ලිවීමේ මූලික අරමුණ නම්, 2022 ජුලි 09 වැනි දින සිදුවූ මහජන නැගී සිටීම යනු…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

කාන්තාව දේශපාලනයේ සහභාගී වීම සහ පුරුෂ මූලික පන්ති අරගල

~ අනුෂ්කා කහඳගමගේ, ඔටාගෝ විශ්වවිද්‍යාලය පසුගිය දිනක කාන්තාව අරගලය තුළ සහභාගිවීම පිලිබඳව පැවැත්වූ සාකච්ඡාවක අශිලා නිරෝෂිනී දන්දෙණිය සොයුරිය ඉදිරිපත්කළ අදහස් ඇසුරින් මෙම සටහන පන්නරය ලබයි. ලංකාවේ දේශපාලනය තුළ කාන්තා නියෝජනය අවම වීම සහ එසේ අවම වීමට හේතු මොනවාද යන්න අශිලා දන්දෙණිය ගේ කරුණු දැක්වීමේ මූලික තේමාවක් බවට පත්විය.  එහිදී ඇය කියා සිටියේ, ලංකාවේ වෘත්තීය සමිති අවකාශ තුළ පවතින ‘පන්ති දේශපාලනය’ මගින්  කාන්තාවට ඒවා තුළ ක්‍රියාකාරී වීම හෝ ස්ථානගතවීම වළක්වා ඇති බවයි. ඒ වෙනුවට, රාජ්‍ය නොවන…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

ලංකාවේ වර්තමාන අර්බුදයේ යටත්විජිත මානය සහ අර්බුදය ගැන බටහිර-නොවන දැනුම් සම්පාදනයේ  ඇති වැදගත්කම

~ පවිත්‍රා ජයවර්ධන, කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලය ලංකාවේ අද පවතින අර්බුදය ඇති වීමට හේතු ලෙස අප දැනට බහුලව අර්ථ දක්වන්නේ ‘පසුගිය වසර 74’ ක කාලය තුළ රට අභ්‍යන්තරයේ මතු වූ ආර්ථික, දේශපාලනික සහ සමාජයීය ගැටළුවලට නිසි පිළියම් නොදීම ය. මෙසේ කාලය නිර්ණය කිරීමේ දී, 1948 වසර හෙවත් අප යටත්විජිතකරණයෙන් නිදහස් වූ වසර එක්තරා සලකුණු කාරකයක් ලෙස සලකයි. අර්බුදයට බලපෑ හේතු අතරින් අති බහුතරයක් 1948න් පසුව රට අභ්‍යන්තරයේ ඇති වූ ඒවා බව අවිවාදිත වුව ද, මෙම අර්බුදයට යටත්විජිත…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

කූරගල සිංහල බෞද්ධ වීර සිංහයා සහ ‘අනෙකා’ට එරෙහි ප්‍රචණ්ඩත්වය

~ අනුශ්කා කහඳගම, ඔටාගෝ විශ්වවිද්‍යාලය ප්‍රතිපත්තිවලින් තොර පුරුෂෝත්තමවාදී හිස් ඡන්ද ව්‍යාපාරවල ප්‍රතිඵල භුක්ති විඳිමින් සිටින මොහොතක මේ සටහන ලියමි. ලංකාවේ මෑත කාලීන ඡන්ද ජයග්‍රහණවල ප්‍රධාන භූමිකාවක් රඟපා ඇත්තේ පක්ෂයක් විසින් ඉදිරිපත්කරන දේශපාලන වැඩපිළිවෙල නොව, ඒ වෙනුවට ඉදිරිපත් කර ඇති සිංහල බෞද්ධ පුරුෂ මූලික මිලිටරි ජාතිකවාදයයි. එම පුරුෂ මූලික සිංහල බෞද්ධ ජාතිකවාදයේ වඩාත් පැහැදිලි සහ ආසන්නතම ප්‍රකාශනය වන්නේ කූරගල බෞද්ධ විහාරය සහ ඒ ආශ්‍රිතව ඉදිකර ඇති කූරගල රන් පැහැ සිංහ රුවයි. එදෙස බැලූ බැල්මටම පෙනෙන පරිදි,…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

‘පඨිත’ සහ අර්බුද සමයක ඥාන සම්පාදනය

2021 වසරේ සිට සංස්කාරක මණ්ඩලයේ සැලසුම වූයේ පඨිත: සමාජ සංස්කෘතික සමීක්ෂා එක් වෙළුමක් හා සම්බන්ධිත කලාප දෙකක් වශයෙන් වසරකට දෙවරක් ප්‍රකාශයට පත්කිරීමටය. ඒ තීරණයට පැමිණීමේ පදනම වූයේ, වසර හතක නිහැඩියාවකට පසු 2020 දී පඨිත නැවත වරක් පළකිරීම ඇරඹීමත් සමගම ඊට ලැබුන බුද්ධිමය ප්‍රතිචාරය හා උනන්දුවය. එනමුත් 2020 දී මතුවූ කොරෝනා රෝගී තත්ත්වය බරපතල මහජන සෞඛ්‍යය අර්බුදයක් බවට පත්  වූ පසු සහ දැනට මෙරට මුහුණදෙමින් තිබෙන ආර්ථික සහ දේශපාලනික අර්බුද හමුවේ මේ කටයුත්ත මෙලෙසින්ම කිරීම අපහසු…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට

පඨිත: අර්බුද සමයක ඥාන සම්පාදනය

පඨිත 12 වන ථවෙළුම (පළමු හා දෙවන ඒකාබද්ධ කලාප, 2021) ජනගත කෙරෙන්නේ දිවයින අතිශයින් ඛේදනීය ආර්ථික, සමාජ සහ දේශපාලනික අර්බුධයකට මුහුණ දී සිටින මොහොතක සහ ඒ අර්බුදයට එරෙහිව විශාල ජන අරගලයක් ද මතුවී තිබෙන අවස්තාවකය. එම අර්බුදය සෑම ක්‍ෂේත්‍රයක් කෙරෙහිම තීව්‍ර ලෙස බලපෑම් කතර ඇති කර   ඇති අතර, අන් බොහෝ දේ මෙන්ම කඩදාසි සහ මුද්‍රණ තීන්ත හිඟ වීම හේතුවෙන් ප්‍රකාශන කර්මාන්තය ද සම්පුර්ණයෙන්ම පාහේ අකර්මණ්‍ය වී ඇත. මෙවැනි අර්බුදකාරී තත්ත්වයක් තුළ ශාස්ත්‍රාලීය දැනුම් සම්පාදනය මුහුණ…
වැඩි විස්තර පරිශීලනයට